Hà ng loạt nhà thầu lá»›n thi công cao tốc Bắc - Nam Ä‘ang đối mặt nguy cÆ¡ thiệt hại “képâ€: Bị phạt hợp đồng do cháºm tiến Ä‘á»™ và thua lá»— lá»›n nếu tiếp tục triển khai thi công khi giá thép tăng đến 50 - 60% so vá»›i thá»i Ä‘iểm bá» thầu.
Trở đi mắc núi, trở lại mắc sông
HÆ¡n 3 tháng qua, ông VÅ© Tuấn Anh, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Äịnh An chạy đôn chạy đáo khắp nÆ¡i, gõ cá»a các cÆ¡ quan chức năng tìm giải pháp tháo gỡ những vÆ°á»›ng mắc Ä‘ang gặp phải trong quá trình thi công gói thầu XL11, dá»± án cao tốc Bắc - Nam Ä‘oạn Mai SÆ¡n - QL45.
“Giá thép Ä‘ang tăng chóng mặt, nếu không được cÆ¡ quan chức năng cho phép Ä‘iá»u chỉnh bù giá trá»±c tiếp, nhà thầu đứng trÆ°á»›c nguy cÆ¡ thua lá»— lá»›n nếu tiếp tục thi công và bị phạt hợp đồng khi không đảm bảo tiến Ä‘á»™â€, ông Tuấn Anh than thở.
Theo ông Tuấn Anh, gói thầu XL11 do liên danh nhà thầu: Táºp Ä‘oà n CÆ°á»ng Thịnh Thi - Tổng công ty 319 - Công ty TNHH Äịnh An đảm nhiệm thi công từ cuối năm 2020.
Trong đó, phần việc của Äịnh An là thi công toà n bá»™ 6 cầu trên tuyến vá»›i nhu cầu sá» dụng thép khoảng 3.800 tấn. Thá»i Ä‘iểm bá» thầu, giá thép trên thị trÆ°á»ng khoảng 11.200 đồng/kg.
Tuy nhiên, khi bắt tay và o triển khai thi công, giá thép tăng đột biến, nhà thầu phải mua với giá thực tế từ 14.500 - 17.500 đồng/kg.
“Nhà thầu đã mua khoảng 1.600 tấn thép để tổ chức thi công và đã bị lỗ khoảng 5,5 tỷ đồng so với giá bỠthầu. Phần còn lại đang chuẩn bị mua tiếp 2.200 tấn, dự kiến lỗ khoảng 13,9 tỷ đồng.
Chúng tôi Ä‘ang chá» cÆ¡ quan chức năng xem xét chấp thuáºn chủ trÆ°Æ¡ng cho phép bù giá trá»±c tiếp, lúc đó doanh nghiệp má»›i dám vay ngân hà ng để mua thép phục vụ thi công các hạng mục còn lạiâ€, ông Tuấn Anh nói và cho biết, trÆ°á»ng hợp giá thép không được Ä‘iá»u chỉnh theo hÆ°á»›ng bù giá trá»±c tiếp, nhiá»u gói thầu trên cao tốc Bắc - Nam sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trá»ng vì nhà thầu cà ng là m cà ng lá»— nặng.
Ông Trần Quang Tuyến, Phó tổng giám đốc Công ty Liên hợp xây dá»±ng Vạn CÆ°á»ng cÅ©ng Ä‘ang cảm thấy bất lá»±c trong việc xoay trở giải pháp nhằm giảm thua lá»— do giá thép tăng cao khi thi công tại hai gói thầu XL1, cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây và XL8, cao tốc Cam Lá»™ - La SÆ¡n.
Theo ông Tuyến, giá thép thá»±c tế nhà thầu Ä‘ang mua tăng so vá»›i giá tại thá»i Ä‘iểm bá» thầu khoảng 9.000 - 10.000 đồng/kg. Nhu cầu sá» dụng thép ở gói XL1 cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây khoảng 3.600 tấn, nhà thầu dá»± kiến lá»— khoảng 41 tá»· đồng.
Tại gói thầu XL8, cao tốc Cam Lá»™ - La SÆ¡n, nhà thầu Æ°á»›c tÃnh bù lá»— gần 20 tá»· đồng cho 1.900 tấn thép cần phải mua. Thá»i Ä‘iểm nà y, các gói thầu thi công Ä‘á»u cÆ¡ bản đảm bảo tiến Ä‘á»™.
“Giá thép tăng Ä‘á»™t biến khiến nhà thầu đứng trÆ°á»›c lằn ranh: Tiếp tục mua thép để đẩy nhanh thi công sẽ chịu thua lá»— nặng. Nếu thi công cầm chừng, tiến Ä‘á»™ cháºm sẽ bị chủ đầu tÆ° xá» phạt.
Bây giá», chúng tôi chỉ trông chá» và o việc cÆ¡ quan thẩm quyá»n sá»›m có giải pháp phù hợp, cho phép váºt liệu thép được bù giá trá»±c tiếp để tháo gỡ khó khăn cho các nhà thầu đẩy nhanh tiến Ä‘á»™ dá»± án trá»ng Ä‘iểm quốc gia nà yâ€, ông Tuyến chia sẻ.
Cần phải nói thêm, hợp đồng các gói thầu dá»± án cao tốc Bắc - Nam sá» dụng vốn đầu tÆ° công là các hợp đồng Ä‘Æ¡n giá Ä‘iá»u chỉnh theo phÆ°Æ¡ng pháp hệ số và được tÃnh cho toà n bá»™ hợp đồng. Tuy nhiên, phÆ°Æ¡ng pháp nà y chỉ phù hợp trong Ä‘iá»u kiện giá váºt tÆ°, váºt liệu nằm trong tầm kiểm soát của ChÃnh phủ.
Trong khi giá thép thá»i gian qua tăng Ä‘á»™t biến 50 - 60% so vá»›i thá»i Ä‘iểm bá» thầu, nếu áp dụng Ä‘iá»u chỉnh giá thép theo hệ số chung vá»›i các loại váºt liệu khác trong gói thầu: Äất, cát, xi măng, nhá»±a Ä‘Æ°á»ng… các nhà thầu thi công hạng mục có kết cấu thép sẽ chịu thiệt hại lá»›n do hệ số Ä‘iá»u chỉnh không theo kịp biến Ä‘á»™ng của giá thép trên thị trÆ°á»ng.
Không riêng thép tăng giá
Không chỉ thép, giá má»™t số loại váºt liệu cÆ¡ bản khác phục vụ thi công cao tốc Bắc - Nam cÅ©ng Ä‘ang leo thang, khiến các nhà thầu đứng ngồi không yên.
Ông Nguyá»…n Hữu Tá»›i, Phó tổng giám đốc VINACONEX cho biết, tại gói thầu XL3, cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, do biến Ä‘á»™ng giá của các loại váºt liệu chÃnh so vá»›i thá»i Ä‘iểm bá» thầu, liên danh nhà thầu VINACONEX - Trung ChÃnh Æ°á»›c tÃnh lá»— khoảng 315 tá»· đồng.
Trong đó, váºt liệu thép lá»— khoảng 55 tá»· đồng; váºt liệu cấp phối đá dăm, cốt liệu đá, cát và ng, xi măng lá»— khoảng 152 tá»· đồng; váºt liệu đất đắp ná»n Ä‘Æ°á»ng lá»— khoảng 86 tá»· đồng…
“Äể giảm bá»›t thiệt hại và há»— trợ nhà thầu có đủ dòng tiá»n quay vòng sản xuất, táºp trung nguồn lá»±c đẩy nhanh tiến Ä‘á»™ thi công, chúng tôi Ä‘á» nghị Bá»™ GTVT kiến nghị cÆ¡ quan có thẩm quyá»n xem xét chấp thuáºn Ä‘iá»u chỉnh phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u chỉnh giá hợp đồng từ hệ số sang bù trừ trá»±c tiếp đảm bảo sát vá»›i giá thá»±c tế của thị trÆ°á»ngâ€, đại diện liên danh nhà thầu kiến nghị.
Äang triển khai thi công hầm Thung Thi và hÆ¡n 6km Ä‘Æ°á»ng tại gói thầu XL12, cao tốc Mai SÆ¡n - QL45, Táºp Ä‘oà n Äèo Cả cÅ©ng gặp nhiá»u vÆ°á»›ng mắc khi giá tăng từ 40 - 60% so vá»›i thá»i Ä‘iểm bá» thầu.
Ông Ngá» TrÆ°á»ng Nam, Tổng giám đốc Táºp Ä‘oà n Äèo Cả cho biết, hợp đồng dá»± án quy định được Ä‘iá»u chỉnh giá nhÆ°ng việc công bố chỉ số giá của các địa phÆ°Æ¡ng chÆ°a kịp thá»i, chÆ°a sát vá»›i thá»±c tế giá thị trÆ°á»ng… gây khó khăn cho các nhà thầu thi công và tiá»m ẩn nguy cÆ¡ ảnh hưởng đến tổng mức đầu tÆ° của dá»± án.
“Chúng tôi kiến nghị Bá»™ Xây dá»±ng chỉ đạo sở xây dá»±ng các tỉnh công bố giá, chỉ số giá theo tháng đảm bảo sát vá»›i thá»±c tế thị trÆ°á»ng. Äồng thá»i, xây dá»±ng chỉ số giá riêng cho Ä‘Æ°á»ng cao tốc và các công trình đặc thù nhÆ° hầm Ä‘Æ°á»ng bá»™ để có cÆ¡ sở thá»±c hiện Ä‘iá»u chỉnh giá phù hợp theo đúng quy định.
Äá» xuất áp dụng công thức Ä‘iá»u chỉnh giá riêng
Nhà thầu có được bù giá thép tăng? 2
Giá thép tăng phi mã khiến nhà thầu thi công cao tốc Bắc - Nam đối mặt nguy cÆ¡ bị phạt do cháºm tiến Ä‘á»™ và thua lá»— nặng nếu tiếp tục triển khai (Trong ảnh: Thi công cao tốc Mai SÆ¡n - QL45)
Trao đổi vá»›i Báo Giao thông, lãnh đạo má»™t ban quản lý dá»± án thuá»™c Bá»™ GTVT cho rằng, theo quy định nhà thầu phải đảm bảo đúng tiến Ä‘á»™ cam kết trong hợp đồng đã ký kết, nếu là m cháºm sẽ bị phạt.
Tuy nhiên, trong bối cảnh giá thép tăng Ä‘á»™t biến do các yếu tố khách quan, việc phạt hoặc thay thế nhà thầu cháºm tiến Ä‘á»™ bằng nhà thầu khác cÅ©ng chỉ là giải pháp tình thế. Bởi, khi nhà thầu khác và o là m, nếu giá thép vẫn cao, nhà thầu cÅ©ng sẽ gặp khó khăn nhÆ° hiện nay.
“Äể tháo gỡ vÆ°á»›ng mắc và đẩy nhanh tiến Ä‘á»™ của các dá»± án thà nh phần cao tốc Bắc - Nam, chúng tôi kiến nghị cÆ¡ quan có thẩm quyá»n cho phép áp dụng hình thức Ä‘iá»u chỉnh giá từ chỉ số sang phÆ°Æ¡ng pháp bù giá trá»±c tiếpâ€, vị nà y chia sẻ.
Liên quan đến vấn Ä‘á» nà y, trong văn bản vừa gá»i đến Bá»™ Xây dá»±ng, Thứ trưởng Bá»™ GTVT Nguyá»…n Ngá»c Äông cho biết, Bá»™ GTVT Ä‘ang triển khai khoảng 40 dá»± án đầu tÆ° công.
Trong đó, các hợp đồng thi công xây dá»±ng chủ yếu áp dụng loại hợp đồng Ä‘Æ¡n giá Ä‘iá»u chỉnh theo phÆ°Æ¡ng pháp hệ số giá Ä‘iá»u chỉnh và được tÃnh cho toà n bá»™ hợp đồng.
Tuy nhiên, khi thị trÆ°á»ng có biến Ä‘á»™ng lá»›n, bất thÆ°á»ng, nhÆ°ng chỉ số giá xây dá»±ng do địa phÆ°Æ¡ng công bố không kịp thá»i hoặc phản ánh chÆ°a sát vá»›i biến Ä‘á»™ng giá của dá»± án, công trình cụ thể thì việc Ä‘iá»u chỉnh giá cho cả hợp đồng cÅ©ng khó phản ảnh đầy đủ, chÃnh xác mức Ä‘á»™ biến Ä‘á»™ng giá Ä‘á»™t biến của thị trÆ°á»ng.
Trên cÆ¡ sở đó, Bá»™ GTVT Ä‘á» nghị Bá»™ Xây dá»±ng báo cáo Thủ tÆ°á»›ng ChÃnh phủ có văn bản chỉ đạo UBND các tỉnh, thà nh phố chỉ đạo sở xây dá»±ng công bố kịp thá»i giá váºt liệu xây dá»±ng, chỉ số giá xây dá»±ng theo tháng, phù hợp vá»›i giá cả thá»±c tế của thị trÆ°á»ng nÆ¡i xây dá»±ng công trình là m cÆ¡ sở cho chủ đầu tÆ°, nhà thầu thá»±c hiện việc Ä‘iá»u chỉnh giá hợp đồng.
Bá»™ GTVT cÅ©ng Ä‘á» nghị Bá»™ Xây dá»±ng nghiên cứu, cho phép được Ä‘iá»u chỉnh phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘iá»u chỉnh giá trong hợp đồng xây dá»±ng đã kết thúc.
Cụ thể, đối vá»›i hạng mục công việc có sá» dụng váºt liệu thép được áp dụng công thức Ä‘iá»u chỉnh giá riêng; các hạng mục còn lại của hợp đồng được áp dụng công thức khác. Äồng thá»i, thuê tÆ° vấn tÃnh toán lại tá»· trá»ng các yếu tố chi phà trong các công thức đảm bảo phù hợp giá hợp đồng và dá»± toán gói thầu được duyệt.
Lý giải vá» Ä‘á» xuất trên, Thứ trưởng Nguyá»…n Ngá»c Äông cho biết, thá»i gian qua, váºt liệu thép có sá»± biến Ä‘á»™ng giá bất thÆ°á»ng (biến Ä‘á»™ng lá»›n hÆ¡n các loại váºt liệu xây dá»±ng khác), việc sá» dụng chung má»™t công thức sẽ không phản ánh đúng thá»±c tế biến Ä‘á»™ng của thép do hệ số trượt giá chung bao gồm sá»± biến Ä‘á»™ng của tất cả yếu tố chi phà của cả hợp đồng.
“Việc tách riêng các hạng mục công việc có sá» dụng váºt liệu thép để áp dụng riêng má»™t công thức Ä‘iá»u chỉnh giá sẽ phản ánh chÃnh xác hÆ¡n biến Ä‘á»™ng giá váºt liệu, phù hợp hÆ¡n vá»›i thá»±c tế thi công, nghiệm thu và thanh toán từng đợt. Äồng thá»i, việc Ä‘iá»u chỉnh giá theo phÆ°Æ¡ng pháp nà y cÅ©ng phù hợp vá»›i hÆ°á»›ng dẫn tại Thông tÆ° 07/2016 của Bá»™ Xây dá»±ngâ€, Thứ trưởng Nguyá»…n Ngá»c Äông cho biết.
Bá»™ Xây dá»±ng: Sẽ xem xét để bù giá váºt liệu cho nhà thầu
Tại Há»™i nghị trá»±c tuyến triển khai các dá»± án thà nh phần trên tuyến cao tốc Bắc - Nam vừa diá»…n ra, ông Lê Quang Hùng, Thứ trưởng Bá»™ Xây dá»±ng cho biết, qua theo dõi trong 9 tháng qua, má»™t số váºt liệu xây dá»±ng có sá»± biến Ä‘á»™ng vá» giá cả. Trong đó, váºt liệu cát, đá dao Ä‘á»™ng trong khoảng 3 - 5%, xi măng không biến Ä‘á»™ng nhiá»u, nhá»±a Ä‘Æ°á»ng lúc lên lúc xuống, riêng cốt thép biến Ä‘á»™ng lá»›n nhất, giá tăng khoảng 50%.
“Trong hợp đồng của các dá»± án cao tốc Bắc - Nam triển khai theo hình thức đầu tÆ° công, cÆ¡ bản là các hợp đồng Ä‘iá»u chỉnh giá. Do váºy, các nhà thầu cứ yên tâm là sẽ được Ä‘iá»u chỉnh giáâ€, ông Hùng nói và cho biết, để việc Ä‘iá»u chỉnh giá kịp thá»i, Bá»™ Xây dá»±ng đã có văn bản yêu cầu các sở xây dá»±ng trên cả nÆ°á»›c công bố giá hà ng tháng thay vì hà ng quý nhÆ° trÆ°á»›c đây.
Äến nay, theo thống kê đã có 40/63 sở xây dá»±ng các tỉnh, thà nh tiến hà nh công bố giá hà ng tháng. Riêng các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An má»›i có thông báo giá đến tháng 3/2021.
Theo Thông tÆ° 07/2016 của Bá»™ Xây dá»±ng có 2 phÆ°Æ¡ng thức Ä‘iá»u chỉnh giá, gồm: Äiá»u chỉnh giá bằng phÆ°Æ¡ng pháp bù trừ trá»±c tiếp và điá»u chỉnh giá bằng hệ số.
“Vừa qua, Bá»™ GTVT đã có văn bản Ä‘á» nghị được áp dụng công thức Ä‘iá»u chỉnh giá riêng cho váºt liệu thép, chúng tôi sẽ sá»›m có văn bản trả lá»i và hÆ°á»›ng dẫn vá» việc nà yâ€, ông Hùng nói.
Nguồn tin: Giao thông