5.3.2. Thay đổi tiết diện dầm theo chiều dài dầm

5.3.2. Thay đổi tiết diện dầm theo chiều dài dầm

Tiết diện chọn theo 5.3.1 là tiết diện lớn nhất của dầm, bởi vì nó đựơc chọn theo giá trị mômen uốn lớn nhất, có thể giảm tiết diện tại vị trí mômen nhỏ (tại gối cho dầm đơn giản). Việc thay đổi tiết diện dầm nhằm tiết kiệm vật liệu thép theo nguyên tắc biểu đồ bao vật liệu phù hợp với dạng của biểu đồ mômen. Tiết diện dầm thay đổi sẽ tiết kiệm thép nhưng sẽ làm tăng chi phí chế tạo dầm, nên chỉ có hiệu quả kinh tế với những dầm lớn, có nhịp 10-12m và lớn hơn.

Hình 5.14. Các cách thay đổi tiết diện dầm: a- giảm chiều cao dầm; b- giảm bề rộng cánh dầm hàn; c- giảm số lượng bản phủ cánh dầm đinh tán hoặc bulông

Giải pháp thay đổi tiết diện dầm, dựa vào các tiêu chí sau:
- Đảm bảo tính khả thi, đơn giản cho chế tạo và lắp dựng;
- Cánh trên dầm cần phẳng và không quá bé để thuận lợi cho việc liên kết với các kết cấu khác, đặc biệt là với sàn và các dầm phụ.

Có thể thay đổi tiết diện dầm theo các cách sau:

- Giảm chiều cao bản bụng dầm: khi sử dụng cách này mặt trên của dầm vẫn phẳng nhưng cấu tạo dầm sẽ phức tạp hơn (chủng loại và số lượng chi tiết nhiều), trong nhiều trường hợp bản bụng không đủ chịu cắt.

- Giảm chiều dày cánh dầm: với dầm hàn là thay đổi chiều dày bản cánh, với dầm đinh tán (hoặc dầm bu lông) là thay đổi số lượng hoặc bỏ hẳn bản phủ. Sử dụng cách này thì mặt trên của dầm không phẳng; khi gối lên nó, các dầm phụ khác ở trên muốn phẳng mặt thì phải dùng thêm bản đệm gối, lại tốn kém và phức tạp thêm.

- Giảm chiều rộng cánh dầm: thường áp dụng với dầm hàn vì cấu tạo đơn giản, mặt dầm vẫn phẳng trên suốt chiều dài dầm. Có thể giảm liên tục chiều rộng bản cánh hoặc giảm ở nhiều vị trí trên chiều dài dầm; nhưng làm như vậy thì cấu tạo dầm thêm phức tạp, khó chế tạo mà lượng thép chênh lệch giữa hai lần giảm không nhiều.

Hiện nay phổ biến dạng nhà tiền chế, áp dụng thay đổi chiều cao bản bụng dầm, cột mang lại hiệu quả kinh tế lớn.