CÆ°á»ng Ä‘á»™ tiêu chuẩn là đặc trÆ°ng cÆ¡ bản của váºt liệu được qui định trong các tiêu chuẩn thiết kế kết cấu. Do tÃnh chất váºt liệu luôn biến Ä‘á»™ng, nên trị số cÆ°á»ng Ä‘á»™ tiêu chuẩn phải xác định theo xá» lý thống kê (hình 3.3, số liệu thống kê >1000 mẫu) các chỉ tiêu cÆ¡ há»c và lấy bằng chỉ tiêu loại phế phẩm của tiêu chuẩn quốc gia, vá»›i Ä‘á»™ đảm bảo không dÆ°á»›i 0,95.
Äối vá»›i thép cacbon và thép cÆ°á»ng Ä‘á»™ khá cao, khi không cho phép là m việc quá
giá»›i hạn chảy, cÆ°á»ng Ä‘á»™ tiêu chuẩn lấy 15
bằng trị số giá»›i hạn chảy fy = ï³c. Äối vá»›i
thép cÆ°á»ng Ä‘á»™ cao (không có thá»m chảy) và 10
cả trong những trÆ°á»ng hợp kết cấu có thể
là m việc quá giá»›i hạn dẻo thì cÆ°á»ng Ä‘á»™ Các giá trị cÆ°á»ng Ä‘á»™ fy, fu, đối vá»›i thép cacbon được cho trong bảng A.1-PL.
Hình 3.4. Hà m phân phối giới hạn chảy của thép CT3
CÆ°á»ng Ä‘á»™ tÃnh toán f và ft bằng cÆ°á»ng Ä‘á»™ tiêu chuẩn chia cho hệ số an toà n váºt liệu ï§M. Hệ số an toà n váºt liệu ï§M xét đến ảnh hưởng của các yếu tố là m giảm Ä‘i khả
năng chịu lá»±c của kết cấu: sá»± là m việc thá»±c tế của kim loại trong kết cấu phức tạp hÆ¡n so vá»›i mẫu kim loại chịu lá»±c kéo lúc thà nghiệm cÆ¡ tÃnh, mẫu kim loại thà nghiệm là nhá», ngẫu nhiên, thá»i gian thà nghiệm ngắn mặc dù thá»±c tế kết cấu tháºt là m việc lâu dà i. Có má»™t số trÆ°á»ng hợp tÃnh năng của kim loại trong kết cấu kém hÆ¡n tÃnh năng theo qui định; kÃch thÆ°á»›c của chế phẩm thép cán có khi nhá» hÆ¡n kÃch thÆ°á»›c danh nghÄ©a v.v...
Hệ số ï§M được lấy nhÆ° sau: vá»›i thép cÆ°á»ng Ä‘á»™ thông thÆ°á»ng và cÆ°á»ng Ä‘á»™ cao vừa có ï³c ï‚£3800 daN/cm2, ï§M = 1,05.
Vá»›i các dạng chịu lá»±c khác, cÆ°á»ng Ä‘á»™ tÃnh toán được xác định từ cÆ°á»ng Ä‘á»™ kéo, nén, uốn cÆ¡ bản (f và ft ) nhân vá»›i các hệ số chuyển đổi. Và dụ cÆ°á»ng Ä‘á»™ trượt thì dùng hệ số 0,58 nhân vá»›i fy ... CÆ°á»ng Ä‘á»™ tÃnh toán chịu trượt của thép fv = 0,58 fy/ yM xuất phát từ công thức
Má»™t số hệ số sá» dụng trong việc xác định cÆ°á»ng Ä‘á»™ tÃnh toán:
- Hệ số Ä‘iá»u kiện là m việc Yc: Kể đến những sai lệch từ sÆ¡ đồ tÃnh đến sá»± là m việc thá»±c của các cấu kiện kết cấu, liên kết, công trình và sá»± thay đổi tÃnh chất váºt liệu do ảnh hưởng nhiệt Ä‘á»™, Ä‘á»™ ẩm, tác dụng lâu dà i của tải trá»ng, tải trá»ng lặp và các yếu tố khác mà không phản ánh được hết trong quá trình tÃnh toán, nhÆ°ng có khả năng ảnh hưởng đến khả năng chịu lá»±c, biến dạng của kết cấu – hệ số Ä‘iá»u kiện là m việc kể đến các yếu tố nà y. Hệ số Ä‘iá»u kiện là m việc được xác định trên cÆ¡ sở số liệu thà nghiệm và lý thuyết vá» là m việc thá»±c tế của váºt liệu, kết cấu, móng trong Ä‘iá»u kiện là m việc thi công và sá» dụng. Giá trị của hệ số Ä‘iá»u kiện là m việc Yc được cho trong bảng C.2- PL.
- Hệ số an toà n vá» sá» dụng Yn: phụ thuá»™c và o mức Ä‘á»™ quan trá»ng, cấp Ä‘á»™ bá»n của công trình, chia ra ba cấp: I – cao, II – thÆ°á»ng, III – thấp. Những công trình đặc biệt quan trá»ng ảnh hưởng trá»±c tiếp đến kinh tế xã há»™i, môi trÆ°á»ng nhÆ° nhà máy nhiệt Ä‘iện lá»›n, lò cao, tháp truyá»n hình Ä‘á»™ cao từ 100m, cung thể thao, chợ, trÆ°á»ng há»c, nhà sản xuất nhịp từ 100m, ống cấp nÆ°á»›c chÃnh, bồn chứa dầu có thể tÃch từ 10000m3, ... có Yn > 0,95, nhÆ°ng <= 1,2. Các công trình công nghiệp dân dụng thông thÆ°á»ng, mang tÃnh chất phổ biến có Yn = 0,95. Các công trình Ãt quan trá»ng hÆ¡n nhÆ° nhà kho, nhà tạm, nhà ở má»™t tầng thì Yn <0,95, nhÆ°ng >0,8.