6.2. CỘT ĐẶC CHỊU NÉN ĐÚNG TÂM

 6.2. CỘT ĐẶC CHỊU NÉN ĐÚNG TÂM

6.2.1. Hình thức tiết diện
Có hai hình thức tiết diện: kín và hở (tiết diện chữ H và chữ thập).

a. Tiết diện dạng chữ I:

Ưu điểm:

+ Dễ liên kết với kết cấu khác;

+ Đáp ứng yêu cầu kiến trúc;

+ Hình thức đơn giản, dễ chế tạo (hình 6.3).

Hình 6.3. Các dạng tiết diện I của cột đặc

Cột thép định hình chữ I (hình 6.3,a) có cấu tạo đơn giản nhưng khả năng chống mất ổn định hai phương lệch khá nhiều do ix >> iy , khá hạn chế trong sử dụng. Cột thép hình I cánh rộng (hình 6.3,b) chịu lực hợp lý hơn do ix ≈ iy .

Khi tải trọng lớn dùng cột tiết diện chữ I tổ hợp ghép từ ba bản thép (hình 6.3c), hoặc ghép từ thép hình (hình 6.3,d, e, g) tuy nặng hơn và tốn vật liệu hơn.

Ưu điểm: cấu tạo đơn giản; làm việc hợp lý theo hai phương, có ix = iy ;

Hình 6.4. Các dạng tiết diện chữ thập

Nhược điểm: khó liên kết với các cấu kiện khác; khó đáp ứng về yêu cầu kiến trúc.

Dạng tiết diện chữ thập ghép từ hai thép góc (hình 6.4,a) dùng cho cột có tải trọng không lớn, còn tải trọng nặng thì mỗi cánh được ghép từ ba hay nhiểu bản thép (hình 6.4,b, c).

c. Tiết diện kín:

Tiết diện kín của cột (hình 6.5) có bán kính quán tính lớn hơn tiết diện hở cùng diện tích, nên chịu lực tốt hơn.

Cột thép ống (hình 6.5a) hợp lý nhất vể trọng lượng và khả năng chịu nén đúng tâm nhưng khó liên kết với kết cấu khác.

Hình 6.5. Các dạng tiết diện kín của cột đặc

Cột tiết diện kín có thể tạo nên từ hai thép góc (hình 6.5,b), bốn thép góc (hình 6.5c), từ hai thép chữ [ (hình 6.5,d). Khi tải trọng lớn dùng hai thép [ và tăng cường thêm bằng thép bản (hình 6.5,e). Cột thép hình dập thành mỏng (hình 6.5,g), có trọng lượng nhẹ dùng với tải trọng nhỏ.

Ưu điểm:

+ Ổn định tốt theo hai phương;

+ Hình thức gọn và đẹp.

Nhược điểm: Không bảo dưỡng được bên trong, cần có giải pháp bảo vệ mặt bên trong cột.