Nhà thép ti�n chế

 Sắt, thép vụn là nguyên liệu chính cho sản xuất của nhiều doanh nghiệp ngaÌ€nh theÌ�p. Tuy nhiên, thá»�i gian qua, caÌ�c doanh nghiệp Ä‘ang bị ảnh hưởng nặng ná»�, thậm chí phải dừng sản xuất vì nguồn nguyên liệu nhập khẩu Ä‘ang “tăÌ�c nghẽnâ€� tại cảng. Nguyên nhân Ä‘Æ°Æ¡Ì£c Ä‘Æ°a ra laÌ€ do vÆ°á»›ng mắc, chồng chéo vá»� thủ tục hành chính giữa các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c.

* Thiệt hại không nh�

Theo thông tin từ Hiệp hội The�p Việt Nam, một số doanh nghiệp đã làm đơn kiến nghị lên các cấp có thẩm quy�n và Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA). Sau khi nhận được công văn, VSA đã nghiên cứu và gửi công văn số 63/2018/HHTVN ngày 30/11/2018 tới Bộ Tài nguyên và Môi trư�ng, Tổng cục Hải quan kiến nghị v� việc cần tháo gỡ vướng mắc trong thủ tục nhập khẩu sắt, thép vụn làm nguyên liệu sản xuất thép.

VSA cho rằng, vướng mắc trên xuất phát từ việc triển khai các văn bản quản lý nhà nước như: Thông tư 08/2018/TT-BTNMT ngày 14/9/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi trư�ng v� Ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia v� môi trư�ng và công văn số 6644/TCHQ-GSQL ngày 13/11/2018 của Tổng cục Hải quan v� hướng dẫn quản lý phế liệu nhập khẩu từ nước ngoài vào Việt Nam.

Theo �iểm C, Mục 3.1.1 Thông tư 08, quy trình kiểm tra, giám định tại hiện trư�ng Thông tư có quy định: Trư�ng hợp lô hàng phế liệu sắt, thép nhập khẩu được kiểm tra, đánh giá phù hợp với Mục 2 của quy chuẩn trên thì tổ chức giám định, cung cấp văn bản kết quả giám định (chứng thư giám định) lô hàng phế liệu sắt, thép cho tổ chức, cá nhân yêu cầu giám định và cơ quan kiểm tra để làm căn cứ và ra thông báo kết quả kiểm tra nhà nước v� chất lượng của lô hàng phế liệu sắt, thép nhập khẩu để làm thủ tục thông quan theo quy định.

Nhưng trên thực tế, khi triển khai quy định này đã gây khó khăn cho đơn vị khi làm thủ tục nhập khẩu phế liệu. Cụ thể, Sở Tài nguyên và Môi trư�ng phải có chứng thư giám định trước khi ra thông báo kết quả kiểm tra nhà nước v� chất lượng lô hàng phế liệu sắt, thép nhập khẩu. Song muốn có được “Chứng thư giám định� thì hàng hóa đó phải được dỡ ra kh�i tàu hay container để tổ chức thực hiện việc giám định.

Khi Sở Tài nguyên và Môi trư�ng muốn dỡ hàng ra để lấy mẫu giám định, phía Hải quan yêu cầu phải có Thông báo kết quả kiểm tra nhà nước v� chất lượng của lô hàng phế liệu sắt, thép nhập khẩu của Sở Tài nguyên và Môi trư�ng cung cấp. Trong khi đó, Sở Tài nguyên và Môi trư�ng khi chưa có chứng thư giám định sẽ không thể ban hành Thông báo kết quả kiểm tra nhà nước v� chất lượng lô hàng…

Vướng mắc giữa 2 cơ quan quản lý nhà nước là Sở Tài nguyên và Môi trư�ng và Hải quan do chưa thống nhất được vấn đ� trên nên dẫn tới sản phẩm sắt, thép phế doanh nghiệp nhập khẩu đã cập cảng từ lâu, nhưng thủ tục kiểm tra và thông quan chưa được thực hiện.

Hiệp hội The�p Việt Nam cho rằng, thép phế liệu là mặt hàng chỉ được phép chứa tại các kho, bãi, khu vực có đi�u kiện đầy đủ v� bảo vệ môi trư�ng (Quy định tại đi�u 56, Nghị định 38/2015/N�-CP ngày 24/4/2015).

Trong khi bãi cảng hoặc cầu cảng lại không đáp ứng được yêu cầu này cũng như không đủ sức chứa hàng chục nghìn tấn thép phế liệu nhập khẩu, phát sinh vấn đ� hao hụt, tăng chi phí do nâng hạ hàng hóa nhi�u lần.

Ông Hồ Nghĩa Dũng, Chủ tịch VSA cho hay, th�i gian ch� thông báo và lịch kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trư�ng từ khi doanh nghiệp nộp hồ sơ đến khi có lịch kiểm tra bình quân từ 7 - 12 ngày làm việc, trong khi th�i gian tính thưởng/phạt của tàu vận chuyển theo thông lệ quốc tế được bắt đầu ngay từ khi tàu đến biên giới cửa khẩu nhập, chi phí phạt bình quân là 10.000 USD/ngày. �ồng th�i phải chịu các chi phí phát sinh từ việc chậm thủ tục như phí không làm hàng, phí d�i tàu..

Theo ông �inh Quô�c Tha�i, Pho� Tổng gia�m đô�c Tổng công ty The�p Việt Nam, ti�nh riêng khu vực cảng Phu� Mỹ co� hơn 7 nhà sản xuâ�t the�p lơ�n nhập khẩu the�p phê� liệu làm nguyên vật liệu sản xuâ�t bình quân trên 200.000 tâ�n/tha�ng, thủ tục xử ly� chậm đã gây ra nhiều bâ�t cập cho doanh nghiệp và ca�c bên liên quan để xử ly�, đặc biệt là vâ�n đề chi phi� phạt phải trả cho hãng tàu nươ�c ngoài.

“Việc chậm làm thủ tục kiểm tra nhà nươ�c về châ�t lượng, chậm thông quan hàng să�t the�p vụn nhập khẩu cho doanh nghiệp đã pha�t sinh chi phi� lưu kho bãi, chi phi� phạt lưu tàu râ�t lơ�n (bình quân 10.000 USD/ngày), co� đơn vị tổng mư�c tiền phạt đê�n nay đã hơn 270.000 USD cho 5 tàu hàng dỡ chậm...�, ông Tha�i no�i. Nghiêm trọng hơn, việc hàng chậm được thông quan khiê�n cho đơn vị không thể đưa hàng về phục vụ sản xuâ�t. Hiện tại co� đơn vị đã phải dừng sản xuâ�t do không co� nguyên liệu.

�ại diện ca�c doanh nghiệp cũng cho rằng, ngoài thiệt hại kể trên, các doanh nghiệp còn phải đối mặt với nhi�u khó khăn khác như: các hãng tàu vận chuyển có thể từ chối vận chuyển hàng tới khu vực cảng dỡ hàng - nơi doanh nghiệp hay nhận hàng trước đây; tăng chi phí chuyên chở; phí phạt chậm dỡ hàng…

* Giải tỏa hàng tồn tại cảng

�ể giải quyết các vấn đ� bất cập trong thông quan hàng hóa, VSA kiến nghị, trước mắt cần có sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước để giải t�a các lô hàng tồn đ�ng tại cảng. �ặc biệt, ngành Hải quan sớm cho phép doanh nghiệp đưa thép phế nhập khẩu v� kho để bảo quản trong khi làm thủ tục thông quan và các thủ tục hành chính khác; tạo đi�u kiện tổ chức giám định hàng hóa thực tế để có được chứng thư giám định cũng như không chồng chéo, ách tắc trong thủ tục nhập khẩu.

�ể tránh chồng chéo, Thông tư 08/2018/TT-BTNMT và các văn bản hướng dẫn cũng cần chỉnh sửa cho phù hợp với thực tế, việc phân vai giữa các đơn vị kiểm tra thủ tục nhập khẩu cần rõ ràng hơn nhằm hạn chế quá nhi�u cơ quan, bộ phận cùng tham gia, chậm phối hợp và sớm ra biên bản cho doanh nghiệp.

V� phía doanh nghiệp nhập khẩu thép phế liệu, ông �inh Quô�c Tha�i cho hay, doanh nghiệp co� thể đảm bảo môi trư�ng đối với lô hàng mình nhập khẩu bằng hình thức bảo lãnh ngân hàng với th�i gian còn hiệu lực trước khi thông quan, thay thế hình thức ký quỹ ti�n mặt trước khi thông quan 15 ngày làm việc đang quy định.

Cũng theo VSA, đối với các doanh nghiệp sản xuất thép chân chính, có hoạt động nhập khẩu nguyên liệu thư�ng xuyên, ổn định phục vụ sản xuất cần được tạo đi�u kiện làm thủ tục hải quan nhanh chóng, kịp th�i để có nguyên liệu đầu vào cho sản xuất và cơ quan nhà nước có thể thực hiện theo phương pháp kiểm tra, giám sát thông quan hậu kiểm.

Theo nhận định và đánh giá của VSA, ưu điểm mặt hàng sắt, thép vụn là nguyên liệu thu hồi phục vụ ngành công nghiệp sản xuất thép, đặc biệt cho công nghệ lò điện - công nghệ thân thiện với môi trư�ng do tái sử dụng được các loại phế làm nguyên liệu sản xuất, được các nước phát triển trên thế giới như: Mỹ, châu Âu… sử dụng, đảm bảo yếu tố môi trư�ng và phát triển b�n vững.

VSA kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trư�ng và các cơ quan quản lý nhà nước liên quan xem xét sắt, thép vụn như là một nguyên liệu của ngành sản xuất thép, không phải phế liệu, từ đó đưa ra các quy định cho phù hợp./

Nguồn tin: Vietnambiz