Äây không chỉ là thách thức mà còn là cảnh báo nhằm ngăn chặn các sản phẩm được gia công hoặc tạm nháºp và o Việt Nam để xuất sang các nÆ°á»›c.
1 tháng 8 vụ khởi kiện
Chỉ tÃnh từ ngà y 16-7 đến 9-8, thép Việt đã bị khởi kiện phòng vệ thÆ°Æ¡ng mại và áp thuế tá»± vệ tạm thá»i từ 7 thị trÆ°á»ng (gồm Thái Lan, EU, Canada, Malaysia, Hoa Kỳ, Liên minh kinh tế Ã-Âu, Ấn Äá»™) vá»›i 8 vụ việc.
Riêng thị trÆ°á»ng Hoa Kỳ, chỉ cách nhau và i ngà y, thép Việt đã liên tiếp hai lần bị khởi xÆ°á»›ng Ä‘iá»u tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC).
Gần đây nhất, ngà y 9-8, Tổng vụ Phòng vệ thÆ°Æ¡ng mại (DGTR) – thuá»™c Bá»™ thÆ°Æ¡ng mại và Công nghiệp Ấn Äá»™ đã khởi xÆ°á»›ng vụ việc Ä‘iá»u tra chống trợ cấp đối vá»›i sản phẩm ống thép không gỉ có xuất xứ hoặc NK từ Trung Quốc và Việt Nam.
Bà Nguyá»…n Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Há»™i nháºp (VCCI) cho biết, theo thống kê gần đây, Việt Nam đã bị kiện chống bán phá giá (CBPG) 78 vụ. Äối vá»›i các vụ kiện chống trợ cấp (CTC), con số thống kê là 12 vụ và vụ kiện chống lẩn tránh thuế CBPG là 17 vụ. Äáng chú ý, trong số 78 vụ kiện CBPG thì có 37 vụ liên quan đến sắt thép, chiếm gần má»™t ná»a các loại hà ng hóa bị kiện. Vá»›i Ä‘iá»u tra CTC cÅ©ng có vá»›i gần 3/4 vụ kiện liên quan đết mặt hà ng sắt thép.
Ông Nguyá»…n Văn SÆ°a, Phó Chủ tịch Hiệp há»™i Thép Việt Nam (VSA) cho biết, thá»i gian gần đây, chủ nghÄ©a bảo há»™ thÆ°Æ¡ng mại nổi lên rầm rá»™ trên thế giá»›i. Ngà nh Thép Việt Nam bị nhiá»u thị trÆ°á»ng khởi xÆ°á»›ng kiện phòng vệ thÆ°Æ¡ng mại.
Những vụ kiện nà y đến từ các thị trÆ°á»ng tÆ°Æ¡ng đối lá»›n, là “xÆ°Æ¡ng sống†trong XK thép. Äiển hình là thị trÆ°á»ng Hoa Kỳ, EU, má»™t số nÆ°á»›c trong khu vá»±c ASEAN, tháºm chà cả Liên minh kinh tế Ã-Âu. Những vụ kiện nà y sẽ ảnh hưởng trá»±c tiếp tá»›i khả năng XK của thép Việt. Từ nay đến cuối năm cÅ©ng nhÆ° các năm tiếp theo, XK sản phẩm thép sẽ gặp nhiá»u khó khăn.
Muốn cạnh tranh, doanh nghiệp cần chủ động nguồn nguyên liệu
Theo Thống kê của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu sắt thép các loại trong tháng 7 qua đạt 598 nghìn tấn, với trị giá đạt 430 triệu USD, tăng 32,1% vỠlượng và tăng 22,9% vỠtrị giá. Qua đó đưa lượng xuất khẩu mặt hà ng nà y trong 7 tháng từ đầu năm 2018 đạt 3,41 triệu tấn, trị giá 2,53 tỷ USD, tăng 40,6% vỠlượng và tăng 56,6% vỠtrị giá so với cùng kỳ năm 2017.
Sắt thép các loại 7 tháng đầu năm nay chủ yếu xuất khẩu sang các thị trÆ°á»ng Campuchia là 718 nghìn tấn, tăng 49,1%; Hoa Kỳ: 533 nghìn tấn, tăng 73,6%; Indonesia: 373 nghìn tấn, tăng 22,3%; Malaysia: 392 nghìn tấn, tăng 88,5%; EU (28 nÆ°á»›c): 374 nghìn tấn, tăng 96,2% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c.
Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng dá»± báo, năm 2018, ngà nh Thép sẽ duy trì Ä‘Ã tăng trưởng khoảng 20% so vá»›i năm 2017. Trong đó, sản xuất thép xây dá»±ng tăng 10%, thép lá cuá»™n cán nguá»™i tăng 5%, thép ống hà n tăng 15%, sản xuất tôn mạ và sÆ¡n phủ mà u tăng 12%. Äặc biệt, sản xuất thép cuá»™n cán nóng dá»± kiến tăng mạnh nhất: 154%.
Lý giải vá» việc thép Việt liên tục dÃnh và o các vụ kiện phòng vệ thÆ°Æ¡ng mại, ông SÆ°a cho rằng, thép là nguyên liệu cho tất cả các ngà nh công nghiệp và xây dá»±ng. Bên cạnh đó, ngà nh thép Việt tăng trưởng nhanh. Ngoà i mở rá»™ng tại thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c, XK thép cÅ©ng đạt những kết quả tốt.
Theo ông SÆ°a, má»›i đây, Hoa Kỳ đã Ä‘iá»u tra lẩn tránh thuế CBPG và CTC vá»›i thép tấm lá của Việt Nam có sá» dụng nguyên liệu từ Hà n Quốc và Äà i Loan.
Äiá»u nà y cÅ©ng gây khó khăn cho Việt Nam. Tuy nhiên, khó khăn nà y có thể giải quyết được. Từ tháng 6-2017, Việt Nam đã sản xuất được nguyên liệu (thép cuá»™n cán nóng) để sản xuất thép tấm lá và các loại tôn. Vì váºy, để tránh việc áp thuế của Hoa Kỳ, các DN có thể sá» dụng thép cuá»™n cán nóng của Việt Nam. Vá»›i các thị trÆ°á»ng khác cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»±.
Trên thá»±c tế, việc có nhiá»u dá»± án má»›i Ä‘i và o hoạt Ä‘á»™ng, đặc biệt vá»›i năng lá»±c sản xuất thép cuá»™n cán nóng của Việt Nam hiện nay sẽ đủ để tạo nên CO (giấy chứng nháºn xuất xứ, nguồn gốc hà ng hóa).
Äiá»u nà y sẽ giúp Việt Nam chứng minh được nguyên liệu sản xuất, qua đó tránh được “tai tiếng†là xuất khẩu thay cho nÆ°á»›c khác và từ đó có thêm cÆ¡ sở để Ä‘Ã m phán vá» các biện pháp bảo há»™ thÆ°Æ¡ng mại vá»›i Mỹ, cÅ©ng nhÆ° các nÆ°á»›c Ä‘ang áp dụng những biện pháp phòng vệ vá»›i thép Việt Nam.
Bên cạnh đó, ông SÆ°a nhấn mạnh: “Việt Nam Ä‘ang trong thá»i kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nhu cầu thép ngà y cà ng tăng. Äây là cÆ¡ há»™i lá»›n cho ngà nh thép phát triển. Khi bị kiện ở nÆ°á»›c ngoà i nhiá»u, muốn phát triển, chúng ta phải bảo vệ bằng được thị trÆ°á»ng thép trong nÆ°á»›c, ngăn cản việc NK các sản phẩm trong nÆ°á»›c đã sản xuất được. Hiệp há»™i thép sẽ Ä‘á» nghị Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đẩy mạnh sá» dụng công cụ phòng vệ thÆ°Æ¡ng mại nhằm bảo vệ sản xuất thép ná»™i địaâ€.
Theo Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, ngà nh thép tiếp tục phải cạnh tranh ngà y cà ng gay gắt do thép NK thâm nháºp mạnh và o thị trÆ°á»ng Việt Nam. Bên cạnh đó, việc phải đối mặt vá»›i nhiá»u vụ Ä‘iá»u tra bán phá giá từ các nÆ°á»›c NK khiến XK thép gặp nhiá»u khó khăn.
Trong thá»i gian tá»›i, DN ngà nh thép trong nÆ°á»›c cần phải nâng cao năng lá»±c cạnh tranh, hÆ°á»›ng đến tá»± chủ được các nguồn nguyên liệu sản xuất đầu và o ngay trong nÆ°á»›c.
Ngà nh công nghiệp thép trong nÆ°á»›c phải cố gắng khép kÃn từ khâu đầu và o đến sản xuất để loại trừ dần nguồn gốc xuất xứ từ các nÆ°á»›c, giảm thiểu việc các nÆ°á»›c cho rằng Việt Nam lẩn tránh thuế.
Nguồn tin: Công an nhân dân