Nhà thép ti�n chế

Tình trạng giá thép và giá các nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất thép tăng cao kỷ lục trên toàn cầu trong những tháng vừa qua đang buộc nhi�u quốc gia đẩy mạnh việc kiểm soát thị trư�ng thép. �ặc biệt, Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu quặng sắt và sản xuất thép thô lớn nhất thế giới, đã đưa ra hàng loạt biện pháp đi�u tiết tổng hợp nhằm hạ nhiệt giá thép và giá quặng sắt.

Diễn biến giá CFR quặng sắt loại hàm lượng 62% sắt tại cảng Thiên Tân, Trung Quốc trong 12 tháng trở lại đây (Nguồn: Financial Times)

Một số nhà phân tích nhận định các yếu tố cung – cầu mới là động lực quyết định chính trên thị trư�ng. Tuy nhiên, giới quan sát đ�u đồng ý các động thái quyết liệt từ Chính phủ Trung Quốc đã phần nào ngăn chặn làn sóng đầu cơ và khôi phục trật tự thị trư�ng, góp phần hạ nhiệt 5% giá quặng sắt và 17,3% giá thép trên thị trư�ng Trung Quốc kể từ giữa tháng 5 đến nay. Giá quặng sắt trên một số sàn giao dịch hàng hoá lớn khu vực Châu � cũng ghi nhận sự sụt giảm.

�ẩy mạnh đi�u tiết thị trư�ng

Nhằm đi�u tiết dòng chảy thép và quặng sắt trên thị trư�ng hàng hoá vật chất (hay còn g�i là thị trư�ng giao ngay), ngay từ cuối tháng 4/2021, Chính phủ Trung Quốc đã huỷ b� việc hoàn thuế VAT 13% đối với nhi�u mặt hàng thép xuất khẩu của nước này nhằm đi�u tiết nguồn cung thép trên thị trư�ng nội địa. Thuế nhập khẩu đối với sắt thép phế liệu, thép thô, gang th�i… được nước này hạ v� 0% nhằm tăng cư�ng nguồn cung đầu vào cho hoạt động sản xuất thép nội địa.

Mặc dù nguồn cung thép và nguyên liệu đầu vào tăng so với cùng kỳ năm trước nhưng giá quặng sắt trên thị trư�ng Trung Quốc tiếp tục tăng cao, kéo theo đó là giá thép. Thậm chí, giá quặng sắt nhập khẩu tại cảng Thiên Tân vốn được xem là mức giá chuẩn cho giá quặng sắt nhập khẩu trên toàn bộ thị trư�ng Trung Quốc đạt mức cao nhất m�i th�i đại 235 USD/tấn (giá CFR) vào ngày 12/5/2021.

Ngay lập tức, Uỷ ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc (NDRC) đã lên tiếng cảnh báo sẽ áp dụng các biện pháp cứng rắn đối với việc thao túng giá và đầu cơ tích trữ quặng sắt. NDRC cũng yêu cầu các nhà sản xuất thép nước này phải “duy trì trật tự thị trư�ng bình thư�ng� và cho biết sẽ đẩy mạnh việc kiểm soát thị trư�ng, phân tích dữ liệu hàng hoá nhằm quản lý giá tốt hơn.

Các cơ quan quản lý nhà nước Trung Quốc cũng đã thảo luận v� phương án gia tăng nguồn cung và bình ổn giá các loại hàng hoá, nguyên liệu thô, bao gồm quặng sắt. Giữa tháng 6/2021, Chính phủ Trung Quốc đã cho biết sẽ xả bán lượng lớn các kim loại công nghiệp như đồng, nhôm và kẽm ra thị trư�ng nhằm hạ nhiệt đà tăng giá kỷ lục của các kim loại công nghiệp. �i�u này phát đi tín hiệu mạnh mẽ cho thấy Trung Quốc sẽ sử dụng các phương án có thể để kìm hãm đà tăng giá hàng hoá hiện nay, đặc biệt là đối với nạn đầu cơ, thao túng giá, tạo sự khan hiếm giả trên thị trư�ng.

Can thiệp kỹ thuật trên thị trư�ng hàng hoá giao sau

Bên cạnh các cảnh báo mạnh mẽ gửi tới thị trư�ng nhằm ki�m chế “kỳ v�ng tăng giá� của giới đầu tư, Chính phủ Trung Quốc đã áp dụng các biện pháp kỹ thuật can thiệp thị trư�ng thông qua các sàn giao dịch hàng hoá nơi vốn đóng vai trò tạo lập thị trư�ng và xác lập các mức giá cụ thể hình thành trên thị trư�ng dựa vào cân bằng cung – cầu.

Trong đó, Uỷ ban �i�u tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) đã yêu cầu các sàn giao dịch hàng hoá lớn của nước này như Sàn giao dịch hàng hoá �ại Liên (DCE, vốn có lượng giao dịch quặng sắt lớn) và Sàn giao dịch tương lai Trung Quốc (SHFE, vốn có lượng giao dịch các sản phẩm thép lớn) siết chặt các quy định giao dịch, sử dụng đòn bẩy tài chính, áp giới hạn giao dịch và khôi phục lại việc tính phí đối với các giao dịch kỳ hạn thép và quặng sắt nhằm hạn chế nạn đầu cơ.

�ồng th�i, các sàn giao dịch và phương tiện truy�n thông đồng loạt cảnh báo giới đầu tư cần cân nhắc rủi ro khi giá các mặt hàng này liên tục tăng nóng nhằm hạ nhiệt tâm lý thị trư�ng.

Các bên tham gia thị trư�ng, gồm các hãng sản xuất thép, hãng giao dịch hàng hoá và các đơn vị môi giới trên thị trư�ng hàng hoá giao sau cũng được Chính phủ Trung Quốc yêu cầu phải giảm việc đầu cơ giá tăng (hay còn g�i là vị thế giá lên) đối với các hợp đồng kỳ hạn trên các sàn giao dịch hàng hoá nội địa nhằm hạn chế sự biến động mạnh của giá quặng sắt và thép.

Thống nhất tiêu chuẩn định giá

NDRC phối hợp với Cơ quan quản lý thị trư�ng Trung Quốc (SAMR) đã tiến hành kiểm tra các giao dịch quặng sắt và lịch sử biến động giá của các sàn giao dịch hàng hoá. NDRC cho biết các giao dịch quặng sắt trên các sàn giao dịch hàng hoá hiện sử dụng nhi�u bộ chỉ số giá khác nhau, bao gồm các bộ chỉ số giá do đơn vị tư nhân tự tính toán.

Các bộ chỉ số giá này hiện được áp dụng cho cả giao dịch quặng sắt trên thị trư�ng giao ngay cũng như thị trư�ng kỳ hạn, khiến việc định giá dễ bị tác động bởi nhi�u nhân tố phục vụ lợi ích giới đầu cơ.

Nhằm khắc phục đi�u trên, NDRC đã ban hành các quy định mới v� quản lý các chỉ số đo lư�ng giá hàng hoá và dịch vụ. Các quy định này nhằm thống nhất tiêu chuẩn đo lư�ng mức giá chuẩn của các loại hàng hoá, nguyên liệu thô cũng như tăng cư�ng minh bạch thông tin nhằm hạn chế các biến động giá trên thị trư�ng. Các quy định mới sẽ có hiệu lực kể từ ngày 1/8 tới đây.

Các biện pháp can thiệp thị trư�ng quặng sắt và thép của Trung Quốc trong giai đoạn vừa qua đã giúp đưa mức giá v� gần hơn với diễn biến cung – cầu thực tế. �ồng th�i, góp phần răn đe tình trạng đầu cơ, thao túng giá các loại hàng hoá, nguyên liệu thô khác.

Với sản lượng thép thư�ng chiếm đến 55% tổng sản lượng thép thế giới và lượng quặng sắt nhập khẩu hàng năm chiếm đến 70% tổng lượng quặng sắt được vận chuyển qua đư�ng biển trên toàn cầu, Trung Quốc đóng vai trò chi phối trên thị trư�ng thép thế giới và bất kỳ động thái nào của nước này đ�u có ảnh hưởng lớn đến thị trư�ng thép, quặng sắt toàn cầu.

Nguồn tin: Công thương